(Klein) pensioen afkopen

In 2019 heeft het kabinet ingrijpende wijzigingen doorgevoerd. Meer mensen werken bij verschillende werk- of opdrachtgevers en bouwen dus bij verschillende pensioenfondsen een pensioen op. Om ervoor te zorgen dat mensen niet allerlei kleine pensioenen opbouwen en deze af kunnen kopen, voegen pensioenfondsen opgebouwde kleine pensioenen automatisch samen.

Zodra je begint met een nieuwe baan, neem je automatisch je opgebouwde pensioen mee. Bedragen van kleine pensioenen worden dus bij elkaar opgeteld. In de praktijk, zorgt dit ervoor dat het afkopen van een klein pensioen een stuk ingewikkelder is geworden. 

Alleen als je ophoudt met automatisch pensioen opbouwen, en je nog ergens een klein pensioen hebt staan, is afkopen in de praktijk mogelijk. Dit is bijvoorbeeld relevant voor mensen die na in loondienst te hebben gewerkt als zelfstandig zijn gaan werken. Lees verder om er achter te komen of het een slim idee is om je pensioen af te kopen.

Bij een aanvullend pensioen, heb je meer speelruimte in afkopen. Het afkopen van je lijfrente of bankspaarrekening is in principe altijd mogelijk, maar zelden fiscaal aantrekkelijk. Over de bedragen die je afgetrokken hebt van de belasting, ga je doorgaans een boete betalen van 20%. Dit komt nog eens bovenop de belasting die je in Box 1 af moet dragen bij de uitkering.

Belastingnadeel afkopen 1: direct belasting betalen over de uitkering

Bij het afkopen van een klein pensioen, is direct belasting verschuldigd in Box 1. Het volledige opgebouwde bedrag wordt in één keer uitgekeerd. Dit wordt als inkomen gezien, en inkomen uit een lijfrente wordt op dezelfde manier belast als inkomen uit bijvoorbeeld loondienst.

Belastingnadeel afkopen 2: hogere belastingschijf in Box 1

Als je naast je kleine pensioen ook nog andere inkomsten hebt, kan het ook nog eens zijn dat je een schijf omhooggaat. Hierdoor ga je meer belasting betalen over (een deel van) de pensioenuitkering.

Bij het afkopen van een lijfrente, krijg je naast de bovengenoemde gevolgen mogelijk ook nog eens te maken met een revisierente (boete) van 20%. Deze betaal je in beginsel over iedere euro die je oorspronkelijk afgetrokken hebt van de belasting bij het inleggen.

Belastingnadeel afkopen 3: belastingdruk in Box 1 gaat omlaag zodra je de AOW-leeftijd bereikt

Dan kleeft er nog een nadeel aan het afkopen van je pensioen. Zodra je de AOW-leeftijd bereikt, ga je meestal minder verdienen. Daardoor is de kans groter dat je uitkering in een lagere schijf valt. De belastingtarieven gaan bovendien sterk omlaag zodra je de AOW-leeftijd bereikt.

Belastingnadeel afkopen 4: spaartaks in Box 3

Een laatste mogelijk nadeel kan de vermogensbelasting in Box 3 zijn. Als je een groter bedrag uitgekeerd krijgt, is het mogelijk dat je hierdoor boven het heffingsvrije vermogen (vrijstellingsgrens) van de ‘spaartaks’ uitkomt. Vanaf € 50.650 (fiscale partners: € 101.300) aan netto-vermogen ga je belasting betalen. Ieder jaar weer.

Overigens gaat het heffingsvrije vermogen in de komende jaren flink omhoog. Daarnaast gaat het systeem van fictief rendement op de schop, dus het blijft de vraag of afkopen dan daadwerkelijk nadelig voor je uitpakt.

Meer weten over de belasting op spaargeld en andere vraagstukken? In de onderstaande artikelen hebben we een en ander voor je samengevat.

Is het afkopen van een klein pensioen uit loondienst, of een aanvullende pensioen (banksparen, lijfrente) een goed idee? Dat hangt af van je persoonlijke situatie. Je krijgt bij afkopen te maken met nadeligere belastingvoorwaarden. 

Onder andere daarom is afkopen niet aan te raden, behalve als je bijvoorbeeld je pensioen op een andere manier wilt verzorgen. Weet je zeker dat je geen gat slaat in je pensioen en is de belastingdruk niet exorbitant hoog? Dan kun je een klein pensioen afkopen, mits je een goed aanbod ontvangt.