Eerder stoppen met werken

De AOW-leeftijd schuift steeds verder op. Het is dus logisch dat meer en meer Nederlanders zich afvragen of het nog wel mogelijk is om eerder te stoppen met werken. Wat voor gevolgen heeft dit voor je pensioen en AOW en riskeer je een (fiscale) boete als je eerder stopt met werken? Raisin legt uit.

We bekijken op deze pagina hoe het financiële plaatje eruit ziet wanneer je besluit om eerder te stoppen met werken. Hoeveel geld heb je nodig om de jaren tot je AOW te overbruggen? Hoe kun je dit gat opvullen (spaargeld, vervroegd pensioen) en hoeveel extra belasting dien je te betalen?

Ben je benieuwd wat de regels zijn omtrent het eerder in laten gaan van je pensioen? Lees dan meer over eerder met pensioen gaan.

Je kunt er altijd voor kiezen om te stoppen met werken. De vraag is, wat doe je na het opzeggen van je baan, of nadat je jouw eigen bedrijf of activiteiten als zzp’er opgeeft? Grofweg heb je twee opties:

• Uitkering aanvragen

Als je een werkloosheidsuitkering (WW) of bijstand aanvraagt, krijg je met strenge regels te maken. Zo moet je bijvoorbeeld alsnog op zoek naar werk.

• Zelf overbruggen

Wil je de periode tot je AOW overbruggen met spaargeld, of eventueel alvast een lijfrente in laten gaan? Mogelijk heb je nog een vervroegde uittredingsregeling of een prepensioen waar je gebruik van kunt maken.

Zodra je zelf de periode overbrugt spreken we van rentenieren. De betekenis van rentenieren is dat je genoeg vermogen hebt om te stoppen met werken en zonder vast inkomen uit arbeid verder kunt leven.

“Eerder stoppen met werken en met pensioen gaan betekent niet hetzelfde!”

Er is geen specifieke regeling voor eerder stoppen met werken. Het is ook belangrijk om duidelijk te maken dat er een onderscheid is tussen stoppen met werken en met pensioen gaan. 

Stoppen met werken betekent in deze context dat je geen inkomen meer verwerft uit loondienst of zelfstandige activiteiten. Met pensioen gaan, betekent dat je jouw opgebouwde pensioen (gedeeltelijk) in laat gaan. Dit doe je door je pensioenfonds of lijfrenteverzekeraar/bank te vragen om je pensioenuitkeringen alvast in te laten gaan.

In de onderstaande tabel, kun je voor beide bovenstaande scenario’s alvast nalopen met welke kosten je moet gaan rekenen als je eerder stopt met werken.

Nadat je de AOW-leeftijd bereikt, gaat de belastingvoet omlaag. Als je eerder je pensioen in laat gaan, krijg je te maken met een hogere belastingvoet op je pensioen dan na de AOW-leeftijd. Je houdt dus netto minder over van het brutobedrag.

Koop je een lijfrente af? Dan moet je mogelijk een revisierente gaan betalen. Deze boete van 20% wordt geheven over alle ingelegde pensioenbedragen die je eerder van de belasting afgetrokken hebt. Hiernaast betaal je over de uitkering eenmalig belasting in Box 1, tegen het normale tarief. Dus niet tegen het verlaagde AOW-tarief.

Zodra je boven de vermogensgrens van de spaartaks uitkomt – in fiscaal jaar 2022 bedraagt deze € 50.650 (per fiscale partner) – ga je vermogensrendementsheffing betalen. Deze belasting betaal je ieder jaar weer. In 2023 gaat het heffingsvrij vermogen wel flink omhoog, naar ongeveer € 57.000 (per fiscale partner).

• Belastingtip: Middelingsregeling

Stop je vervroegd met werken? Dan heb je een sterk schommelend inkomen. In dit geval kun je gebruik maken van de middelingsregeling van de Belastingdienst. Je kunt drie aaneengesloten kalenderjaren bij elkaar rekenen. Lees hier meer over op deze website van de Belastingdienst.

Als je eerder stopt met werken, ontvang je nog geen AOW. Als je jouw pensioen nog niet in laat gaan, of je pensioen nog niet in kan gaan, loop je ook pensioen mis. Mocht je jouw pensioen alvast uit laten keren, ontvang je ieder jaar een lagere uitkering.

Daarnaast bouw je in de jaren dat je stopt met werken ook geen pensioen meer op. Behalve als je dit opvangt met een aanvullend pensioen in pijler 3. Ook hierdoor valt je uiteindelijke pensioenuitkering lager uit.

De hypotheekrenteaftrek loopt in de meeste gevallen op tot honderden euro’s per jaar. Natuurlijk ga je geen extra hoge hypotheek betalen zodra je stopt met werken, maar je moet alsnog het volledige bedrag netto gaan betalen.

Als je een pensioen vervroegd in laat gaan, kun je de hypotheekrenteaftrek wel gebruiken om je belastingdruk in Box 1 te verlagen.

Omdat je inkomenssituatie verandert, krijg je ook te maken met veranderingen in de toeslagen. Gebruik deze rekenhulp van de Belastingdienst om dit alvast na te lopen.