Eerder stoppen met werken

Ontdek wat mogelijk is met 2 scenario's en 4 stappen

Home › Pensioen › Eerder stoppen met werken

Velen hebben de wens om vóór het bereiken van de AOW-leeftijd te stoppen met werken. Echter, de AOW-leeftijd schuift steeds verder op en meer en meer Nederlanders vragen zich af of het nog wel mogelijk is om deze wens te vervullen. Hoe kun je eerder stoppen met werken en hoeveel geld heb je nodig om de jaren tot je AOW te overbruggen? Wat zijn de gevolgen voor je pensioen en riskeer je een (fiscale) boete als je eerder stopt met werken? Raisin doet het uit de doeken.

 

 

In het kort
  • Als je vóór de AOW-leeftijd stopt met werken, kun je vaak zelf kiezen of je je pensioen in laat gaan of niet
  • Eerder stoppen met werken heeft onder andere gevolgen voor je pensioenopbouw, belastingsituatie en toeslagen
  • Hier vind je een stappenplan om voor jezelf te berekenen hoeveel geld je bij elkaar moet sparen om eerder te kunnen stoppen met werken
  • Je dient bij het financiële plaatje ook rekening te houden met de inflatie
3,26%
p.j.
Distingo Bank
Frankrijk
3,00%
p.j.
Banco BAI Europa
Portugal
3,35%
p.j.
Banca Progetto
Italië

Eerder stoppen met werken – hoeveel geld heb ik nodig?

We beginnen met de hamvraag. Hoeveel geld moet je sparen om eerder te stoppen met werken? In de onderstaande berekening kun je stapsgewijs alles berekenen om eerder te stoppen met werken, en invullen met je eigen bedragen. Vanaf welk bedrag kun je rentenieren?

Stap 1: Hoeveel wil je per maand uitgeven?

In de eerste stap reken je al je maandelijkse uitgaven bij elkaar op. Reken niet te krap en tel 10 tot 20 procent op bij het nagestreefde maandbedrag. Je weet immers nooit hoe de situatie nog verandert.

Neem in ieder geval de volgende uitgaven mee in je berekening:

  • Huur of hypotheek (zonder aftrek en toeslagen)
  • Boodschappen
  • Verzekeringen (ook ziektekostenverzekering)
  • Verschillende potjes (reizen, uit eten gaan, …)

Stap 2: Hoeveel inkomsten blijf je houden?

Van dit maandbedrag, trek je nu al je inkomsten af. Gaat je pensioen alvast in? Dan tel je hier ook je netto pensioeninkomsten bij op.

Houd altijd rekening met de volgende inkomsten:

  • Inkomsten uit beleggingen en spaargeld (rendement en rente), waar je gebruik van kunt maken in de periode tot je de AOW-leeftijd bereikt (dus geen waardevermeerdering op je lijfrente)
  • Pensioenuitkeringen (netto)
  • Netto-inkomsten uit verhuur van je woning (bijvoorbeeld tijdens een reis, van een tweede woning, enz.)
  • Toeslagen waar je recht op hebt (netto)

Stap 3: De belastingen

Vervolgens gebruik je de bovenstaande bedragen om een proefberekening van de belastingen te maken. Hierbij loop je de belastingdruk in alle boxen na

Vul al je inkomsten en uitgaven in, en bekijk hoeveel je per maand gaat betalen of ontvangen.

  • Box 1: Hieronder vallen je inkomsten uit je pensioen. Hier trek je de hypotheekrente van je eerste huis weer vanaf. Verhuur je een tweede huis commercieel? Dan vallen deze inkomsten ook in Box 1. Lees in ons artikel over belastingen op een tweede huis meer hierover.
  • Box 2: Heb je een aanmerkelijk belang in een vennootschap of genotsrechten? Neem deze mee in je berekening.
  • Box 3: Reken je vermogen en je schulden samen. Loop goed na welke bezittingen wel en niet in Box 3 vallen. Lees in onze artikelen over schulden in Box 3 en vermogen in Box 3 meer hierover.

Stap 4: Definitieve berekening

Stel je wil € 2500 per maand tot je beschikking hebben. Van dit bedrag van € 2500 trek je mogelijke pensioeninkomsten af. Je betaalt daarnaast € 20 per maand aan spaartaks in Box 3. Bij het overgebleven bedrag, tel je nog een buffer van bijvoorbeeld 10% op.

Als je vijf jaar eerder wilt stoppen met werken, moet je (zonder pensioen) dus een bedrag van 60 × € 2520 = € 151.200 aan spaargeld hebben om eerder te kunnen stoppen met werken. Wil je 2 of 10 jaar eerder stoppen met werken? Dan vermenigvuldig je het bovenstaande bedrag met het aantal jaren en twaalf maanden per jaar.

  • Tip: Denk aan inflatie

Door inflatie wordt je geld gemiddeld ieder jaar minder waard. Momenteel is de inflatie natuurlijk bijzonder hoog, maar ook twee procent per jaar (het streefniveau) maakt over een langere periode een flink verschil. Houd dus altijd rekening met de inflatie. De uitwerking van inflatie leggen we in detail uit op onze pagina over hoeveel pensioen je nodig hebt.

Kan ik eerder stoppen met werken?

Je kunt er altijd voor kiezen om te stoppen met werken. De vraag is, wat doe je na het opzeggen van je baan, of nadat je jouw eigen bedrijf of activiteiten als zzp’er opgeeft? Grofweg heb je twee opties:

  • Uitkering aanvragen

Als je een werkloosheidsuitkering (WW) of bijstand aanvraagt, krijg je met strenge regels te maken. Zo moet je bijvoorbeeld alsnog op zoek naar werk.

  • Zelf overbruggen

Wil je de periode tot je AOW overbruggen met spaargeld, of eventueel alvast een lijfrente in laten gaan? Mogelijk heb je nog een vervroegde uittredingsregeling of een prepensioen waar je gebruik van kunt maken.

Zodra je zelf de periode overbrugt spreken we van rentenieren. De betekenis van rentenieren is dat je genoeg vermogen hebt om te stoppen met werken en zonder vast inkomen uit arbeid verder kunt leven.

“Eerder stoppen met werken en met pensioen gaan betekent niet hetzelfde!”

Er is geen specifieke regeling voor eerder stoppen met werken. Het is ook belangrijk om duidelijk te maken dat er een onderscheid is tussen stoppen met werken en met pensioen gaan. 

Stoppen met werken betekent in deze context dat je geen inkomen meer verwerft uit loondienst of zelfstandige activiteiten. Met pensioen gaan, betekent dat je jouw opgebouwde pensioen (gedeeltelijk) in laat gaan. Dit doe je door je pensioenfonds of lijfrenteverzekeraar/bank te vragen om je pensioenuitkeringen alvast in te laten gaan.

Twee scenario's om eerder te stoppen

Er zijn twee scenario’s als je stopt met werken voordat je de AOW-leeftijd bereikt (en geen uitkering aanvraagt). Deze twee scenario’s hebben invloed op de uitwerkingen van je plannen.

1. Stoppen met werken, maar niet vroegtijdig pensioen in laten gaan

Je stopt met werken, maar vraagt nog geen pensioen aan. Niet uit een lijfrente, geen AOW en ook geen pensioen uit loondienst. Vanaf je laatste loonstrookje moet je volledig zelf in je onderhoud voorzien.

2. Stoppen met werken, vervroegd pensioen opnemen

Je stopt met werken en wil alvast een pensioen uit laten keren. Dit staat gelijk aan ‘met pensioen gaan’. Of dit mogelijk is en wat de voorwaarden zijn, lees je na in onze handleiding met tips om eerder met pensioen te gaan.

Aan de hand van deze twee scenario’s, gaan we nalopen wat de financiële gevolgen zijn van eerder stoppen met werken. Hoeveel geld heb je nodig om hoe lang te overbruggen?

Sparen voor je pensioen
Sparen voor je pensioen

Een pensioengat overkomt veel mensen. Op jongere leeftijd denk je niet graag over je pensioen na. Toch is het niet altijd makkelijk om een gezond pensioen op te bouwen tijdens je werkende leven. Is het handig om zelf pensioen op te bouwen en geld opzij te zetten?

Lees meer
Beleggen voor je pensioen
Beleggen voor je pensioen

Lijfrenten hebben één groot nadeel: je kunt tussentijds niet bij het geld. Wil je flexibel blijven en toch beginnen met het opbouwen van pensioen? Dan kun je gaan beleggen. Wat zijn de voordelen en risico’s van zelf beleggen voor je pensioen? Hoe zit het met belastingen en waarom blijft spaargeld onmisbaar? Vind een antwoord op je vragen.

Lees meer
Lijfrente of banksparen?
Lijfrente of banksparen?

Bouw je zelf aanvullend pensioen op? Dan heb je bij lijfrenten de keuze tussen banksparen en een lijfrenteverzekering. Waar bouw je meer pensioen op? Wat is de veiligste optie? En wat zijn je opties bij het uitbetalen? Vergelijk de voor- en nadelen van lijfrente en banksparen met dit artikel.

Lees meer

Eerder stoppen met werken – extra kosten

In de onderstaande tabel, kun je voor beide bovenstaande scenario’s alvast nalopen met welke kosten je moet gaan rekenen als je eerder stopt met werken.

Extra kosten bij eerder stoppen met werken Scenario 1 – zonder pensioen in laten gaan Scenario 2 – met pensioen in laten gaan
Betaal je een hogere belastingvoet
dan je zou betalen nadat je de AOW-leeftijd bereikt?
Ja, maar doorgaans niet relevant omdat je geen inkomen uit loondienst/zelfstandige activiteiten meer hebt Ja, je betaalt doorgaans een hoger tarief over je pensioenuitkeringen
Loop je AOW mis? Ja, AOW kan niet naar voren gehaald worden Ja, AOW kan niet naar voren gehaald worden
Fiscale boete eerder stoppen met werken? Nee Nee, behalve een mogelijke boete ('revisierente') bij het afkopen van een lijfrente/bankspaarrekening
Later een lager pensioen Ja, omdat je een aantal jaar niet meer opbouwt Ja, omdat je pensioen eerder ingaat en omdat je een aantal jaar niet opbouwt
Hypotheekrenteaftrek? Doorgaans niet meer mogelijk, want geen inkomen in Box 1 Kun je van je pensioenuitkering aftrekken in Box 1
Vermogensbelasting in Box 3? Berekening blijft hetzelfde als toen je werkte Berekening blijft hetzelfde als toen je werkte; mogelijk heb je na het eventuele afkopen van een lijfrente een hoger vermogen (kapitaal in een lijfrente/op een bankspaarrekening is vrijgesteld in Box 3)
Recht op toeslagen? Hangt van de nieuwe inkomenssituatie af Hangt van de nieuwe inkomenssituatie af

Gevolg eerder stoppen met werken –
Box 1 en Box 3

Nadat je de AOW-leeftijd bereikt, gaat de belastingvoet omlaag. Als je eerder je pensioen in laat gaan, krijg je te maken met een hogere belastingvoet op je pensioen dan na de AOW-leeftijd. Je houdt dus netto minder over van het brutobedrag.

Koop je een lijfrente af? Dan moet je mogelijk een revisierente gaan betalen. Deze boete van 20% wordt geheven over alle ingelegde pensioenbedragen die je eerder van de belasting afgetrokken hebt. Hiernaast betaal je over de uitkering eenmalig belasting in Box 1, tegen het normale tarief. Dus niet tegen het verlaagde AOW-tarief.

Zodra je boven de vermogensgrens van de spaartaks uitkomt – in fiscaal jaar 2022 bedraagt deze € 50.650 (per fiscale partner) – ga je vermogensrendementsheffing betalen. Deze belasting betaal je ieder jaar weer. Voor fiscaal jaar 2023 gaat het heffingsvrij vermogen wel flink omhoog, naar ongeveer € 57.000 (per fiscale partner).

  • Belastingtip: Middelingsregeling

Stop je vervroegd met werken? Dan heb je een sterk schommelend inkomen. In dit geval kun je gebruik maken van de middelingsregeling van de Belastingdienst. Je kunt drie aaneengesloten kalenderjaren bij elkaar rekenen. Lees hier meer over op deze website van de Belastingdienst.

Je lijfrente afkopen
Je lijfrente afkopen

Wil je voor de uitbetaalfase van je lijfrente af? En kun je de premies niet voor een overbruggingslijfrente inzetten of de lijfrente omzetten? Dan moet je jouw lijfrente afkopen. Naast inkomstenbelasting in Box 1 moet je waarschijnlijk ook revisierente betalen. Wat zijn de gevolgen van afkopen?

Lees meer
De spaartaks – veranderingen in 2023
De spaartaks – veranderingen in 2023

Wat verandert er voor spaarders in 2023 Kun je nog steeds een Spaar BV oprichten om belasting te vermijden? Wat zijn de vooruitzichten voor de komende jaren? De spaartaks (‘vermogensrendementsheffing’) roept ieder jaar veel vragen op. Vind hier de antwoorden voor 2023.

Lees meer
Vrijstellingen in Box 3
Vrijstellingen in Box 3

Je betaalt ieder jaar spaartaks. Maar profiteert ook ieder jaar van verschillende vrijstellingen. De algemene vrijstelling geldt voor alle Nederlanders, en wordt in 2022 en 2023 flink hoger. Daarnaast hoef je verschillende bezittingen niet op te geven. Lees alles over de vrijstellingen in Box 3.

Lees meer

Gevolg eerder stoppen met werken –
geen AOW, minder pensioen

Als je eerder stopt met werken, ontvang je nog geen AOW. Als je jouw pensioen nog niet in laat gaan, of je pensioen nog niet in kan gaan, loop je ook pensioen mis. Mocht je jouw pensioen alvast uit laten keren, ontvang je ieder jaar een lagere uitkering.

Daarnaast bouw je in de jaren dat je stopt met werken ook geen pensioen meer op. Behalve als je dit opvangt met een aanvullend pensioen in pijler 3. Ook hierdoor valt je uiteindelijke pensioenuitkering lager uit.

Aanvullend pensioen
Aanvullend pensioen

Heb je niet genoeg pensioen uit AOW en loondienst? Dan wordt het tijd om na te denken over de derde pijler. Je aanvullende pensioen kun je zelf regelen. Met een lijfrente of banksparen. Of je regelt het helemaal zelf. Wanneer is het belangrijk om ook zelf in actie te komen? En wat is dan je beste optie? Vind een antwoord op je vragen.

Lees meer
Hoeveel pensioen nodig?
Hoeveel pensioen nodig?

Heb je een pensioengat? Om deze vraag te beantwoorden, moet je eerst weten hoeveel pensioen je op moet bouwen. Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Inflatie, rendement op rendement en rente op rente spelen een belangrijke rol in het berekenen van je pensioenbedrag. Volg ons stappenplan om te berekenen hoeveel jij nodig hebt.

Lees meer
Pensioenindexatie
Pensioenindexatie

Door pensioen te indexeren wordt de koopkracht van pensioengerechtigden gewaarborgd. Het leven wordt gemiddeld ieder jaar duurder door inflatie. Pensioenen en de AOW stijgen mee om dit op te vangen. Helaas worden pensioenen niet altijd geïndexeerd. Wat betekent dit voor jou, en wat kun je hieraan doen?

Lees meer

Gevolg eerder stoppen met werken – hypotheekrenteaftrek, toeslagen

De hypotheekrenteaftrek loopt in de meeste gevallen op tot honderden euro’s per jaar. Natuurlijk ga je geen extra hoge hypotheek betalen zodra je stopt met werken, maar je moet alsnog het volledige bedrag netto gaan betalen.

Als je een pensioen vervroegd in laat gaan, kun je de hypotheekrenteaftrek wel gebruiken om je belastingdruk in Box 1 te verlagen.

Omdat je inkomenssituatie verandert, krijg je ook te maken met veranderingen in de toeslagen. Gebruik deze rekenhulp van de Belastingdienst om dit alvast na te lopen.

Depositorekeningen vergelijken
Depositorekeningen vergelijken

Wat is een depositorekening en wat is het verschil met een ‘normale spaarrekening’? Waarom ontvang je op een deposito een hogere rente en wat zijn de voorwaarden? Lees meer over deze spaarvorm en wanneer deposito sparen slim is voor jou.

Lees meer
Depositogarantiestelsels binnen de EU
Depositogarantiestelsels binnen de EU

Om spaarders te beschermen heeft de EU regelgeving opgesteld rondom banktegoeden. Ieder land moet verplicht een depositogarantiestelsel hebben. Hiermee worden onder andere spaartegoeden gedekt. Leer de stelsels van de verschillende landen kennen.

Lees meer
Spaarrekeningen vergelijken
Spaarrekeningen vergelijken

Je wilt weten wat voor soort rekening geschikt is om jouw spaardoelen waar te maken? Verschillende spaarrekeningen bieden verschillende voorwaarden en rentepercentages. Raisin helpt je bij het vinden van de beste optie.

Lees meer