Hoeveel pensioen heb ik nodig?

Pensioen is voor veel Nederlanders een ver-van-mijn-bed-show. Totdat er een pensioengat opdoemt. Hoe ouder je bent, hoe lastiger het is om een adequaat pensioen op te bouwen. Gelukkig kun je met verstandig en vroegtijdig plannen latere kopzorgen voorkomen. De eerste stap is uitvinden hoeveel pensioen je nodig hebt.

Natuurlijk is er geen eenduidig antwoord te geven op de vraag hoeveel pensioen je later nodig hebt. Huurders zullen een stuk meer moeten opbouwen dan huiseigenaren. Wil je dezelfde levensstijl kunnen hebben als toen je nog werkte, of vind je het niet erg om met minder rond te komen? Het stappenplan op deze pagina geeft je een goede indicatie.

Om te berekenen hoeveel pensioen voor jou voldoende is, moet je allereerst bedenken hoeveel je uiteindelijk per maand zult gaan besteden. Een eerste impuls levert het NIBUD met een algemene inschatting: 

NIBUD

De Nederlandse budgetvoorlichters hebben in 2016 berekend dat oudere (echt)paren gemiddeld ongeveer € 2500 per maand nodig hadden, of ongeveer € 2000 plus huur/hypotheek. Alleenstaanden kunnen zich met € 1750 redden, of € 1250 plus huur/hypotheek.

Ondertussen (januari 2023) is het leven door inflatie alweer bijna 25% duurder geworden. Daarom kunnen we nu als vuistregel hanteren dat, volgens het NIBUD, het gemiddelde Nederlandse echtpaar rond de € 3125 per maand aan pensioen nodig heeft, of € 2500 plus huur/hypotheek. Alleenstaanden redden zich met € 2200/€ 1550 + huur/hypotheek.

Jouw persoonlijke situatie

Natuurlijk kun je het bovenstaande voorbeeld niet toepassen op alle Nederlanders. Een veelgenoemde vuistregel is dat een comfortabel pensioen ongeveer 70% bedraagt van het laatste netto-inkomen. Zodra je met pensioen gaat, vallen er vaak kostenposten weg. Zo kom je met wat minder ook prima rond.

Bedenk eerst wat je van plan bent na je pensioen. Wil je enorm van het leven gaan genieten? Wil je alles kunnen doen en laten, maar hoef je niet rond te reizen? Misschien verheug je je wel op een bescheiden leventje op je oude dag?

Een vraag die helpt: hoeveel euro zou je op het moment per dag vrij besteedbaar nodig hebben om een comfortabel leven te kunnen leiden tijdens je pensioen? Vermenigvuldig dit bedrag met 30 en tel hier een bedrag van ongeveer € 750 per persoon bij op voor je vaste lasten. Daarbovenop komt nog je huur- of hypotheekbedrag. 

Kun je het huur- of hypotheekbedrag nog niet inschatten? Ga dan voor een huurwoning uit van een bedrag van € 1000. Een hypotheek kost je vaak een stuk minder zodra je de pensioenleeftijd bereikt.

Pensioenprognoses zijn vooral ingewikkeld omdat niemand weet hoe de wereld eruit ziet zodra jij de AOW-leeftijd bereikt. De belastingvoeten staan nog niet vast, de hoogte van de AOW ook niet. En je geld wordt gemiddeld ieder jaar minder waard door inflatie. Hieronder leggen we stap voor stap uit, wat voor invloed dit op jouw pensioen heeft.

Inflatie

Nadat je de AOW afgetrokken hebt van je wensbedrag, moet je na gaan denken over inflatie. Je AOW groeit doorgaans mee met de inflatie, maar je spaargeld bijvoorbeeld niet. Vooral nu niet. Ook zijn bedragen die pensioenfondsen mededelen soms niet geïndexeerd. Dit betekent dat het genoemde bedrag niet gecorrigeerd wordt voor inflatie.

Stel dat je uitkomt op een restbedrag voor je pensioen van € 2000 per maand. In de tabel hieronder zie je hoeveel dat geld nog waard is zodra je de pensioenleeftijd van 67 bereikt, met een gemiddelde inflatie van 2% per jaar.

Ben je 25 jaar oud? Dan moet je dus ongeveer € 4400 per maand (netto) aan pensioen uit loondienst en/of aanvullend pensioen (niet AOW) hebben zodra je 67 jaar oud bent, als je een pensioen van € 2000 (relatieve koopkracht van 2023) wilt hebben.

Ook nadat je met pensioen gaat, blijf je belasting betalen. Dit kan in Box 1 zijn of in Box 3.

Box 1

In Box 1 betaal je belasting als je inkomsten vergaart uit je eigen woning of werk. Ook uitkeringen uit lijfrentes worden belast in Box 1, mits je de inleg destijds van de belasting afgetrokken hebt.

Voor fiscaal jaar 2022 bedraagt de belasting tot ongeveer € 36.410 (per fiscale partner) 19,17% voor belastingplichtigen die de AOW-leeftijd reeds bereikt hebben. Hierboven loopt de belastingdruk op tot 49,50%. Blijf je met je uitkeringen in schijf 1? Dan heb je ongeveer 24% brutto meer nodig dan het tot dusverre geschatte bedrag om netto hetzelfde over te houden. Let wel: mogelijk kom je in aanmerking voor een vrijstelling.

Box 3

Heb je een flink bedrag aan eigen vermogen (in 2023 meer dan ongeveer € 57.000 per fiscale partner)? Dan moet je over het – voorlopig nog fictieve – rendement dat je met dit geld behaalt belasting betalen. Dit is de zogenaamde spaartaks. Dit kan zelf sparen voor je pensioen minder aantrekkelijk maken, al zijn de nieuwe regels in Box 3 wel heel voordelig voor spaarders.

Geld op geblokkeerde bankspaarrekeningen is overigens vrijgesteld van deze jaarlijkse heffing.

In de onderstaande tabel zie je wat je geld daadwerkelijk waard is na een bepaalde periode. We gaan uit van een redelijk lage gemiddelde inflatie van 1,5%. De beste rente die je bij Raisin op het moment kunt ontvangen is 4,05% op jaarbasis. Let wel, niet alle deposito’s van Raisin bieden rente op rente. Soms wordt de rente ook aan het einde van de looptijd uitgekeerd.

Na twintig jaar wordt duidelijk: dat ‘kleine beetje’ rente dat je extra krijgt op een spaardeposito van Raisin heeft een enorme uitwerking op je koopkracht. Als je geen rente ontvangt is één euro nog maar 80 cent waard; met een mooie rente en zelfs zonder het rente-op-rente-effect maak je van diezelfde euro € 1,13.