Aflossen of sparen

Heb je een hypotheek? Dan kan het aantrekkelijk zijn om je hypotheek versneld af te lossen. De aflossing leidt namelijk direct tot lagere, maandelijkse lasten. Maar wanneer is versneld aflossen nu verstandig en wanneer niet? Raisin geeft uitleg.

Twijfel je tussen aflossen en sparen? Het antwoord is helaas ingewikkelder dan een eenvoudige rekensom. De volgende factoren spelen een rol:

• Belastingen en teruggaven: bijvoorbeeld de box 3 belasting over je vermogen en de hypotheekrenteaftrek
• Je persoonlijke financiële situatie
• Je hypotheekrente
• De huidige spaarrente
• De voorwaarden van de hypotheekverstrekkende bank 

We zetten de voor- en nadelen voor je op een rijtje. En helpen je een stukje op weg met een paar rekenvoorbeelden.

De voordelen van aflossen zijn duidelijk. Maar welke nadelen kan aflossen hebben?

1: Het geld is weg

Geld dat je gebruikt om je hypotheek af te lossen investeer je in stenen. Je verlaagt de hypotheek zodat je huis uiteindelijk meer waard is na aflossing. Dit betekent ook, dat je het pas weer ‘terugkrijgt’ zodra je het huis verkoopt.

Wil je het geld later misschien toch gebruiken voor iets anders? Dan kun je niet zomaar de hypotheek weer verhogen. Maak dus een goede afweging of je misschien toch niet meer geld op de bank wil hebben.

2: Je spaarbuffer is lager

Los nooit je hypotheek af met geld dat je voor je spaarbuffer nodig hebt. Je spaarbuffer dekt vaste uitgaven voor een bepaalde periode en houdt ook rekening met onverwachte, hogere kostenposten. Het Nibud biedt een handige BufferBerekenaar aan om de hoogte van je buffer uit te vinden.

Als je er niet in slaagt een toereikende buffer te hebben, kan het zijn dat je op een bepaald moment moet lenen. Bijvoorbeeld omdat je auto kapot gaat. De rentes op dit soort leningen zijn vrijwel altijd hoger dan de hypotheekrente die je betaalt. Zo ben je uiteindelijk een flinke som kwijt.

3: Je hypotheekrenteaftrek is lager

Reken jezelf niet te snel rijk bij het aflossen van je hypotheek. De hoogte van je hypotheekrenteaftrek is afhankelijk van je hypotheekrente. Over het algemeen wordt dit natuurlijk gecompenseerd door de lagere rente die je betaalt. Toch is het iets wat je in je achterhoofd moet houden.

4: Je mag maar tot een bepaald bedrag boetevrij extra aflossen

De meeste hypotheekverstrekkers hanteren voor hun hypotheken een zogenaamd boetevrij deel. Dit is het deel van de hypotheek die je zonder boete af mag lossen. Vaak is dat 10% per jaar van het oorspronkelijke hypotheekbedrag. Wil je meer aflossen? Dan betaal je dus een boete. En dan kan het zomaar zo zijn dat de boete hoger is dan het voordeel dat de versnelde aflossing je zou opleveren.

Wil je je hypotheek volledig aflossen? Dan betaal je dus ook een boete boven het boetevrije bedrag, wanneer je je hypotheek besluit helemaal af te lossen. Je bent dan wel in één keer van je maandlasten af, maar profiteert dus ook niet meer van hypotheekrenteaftrek.

In dit artikel zijn we vooral uitgegaan van de voor- en nadelen van versneld aflossen op een annuïteiten hypotheek of een lineaire hypotheek. Dit zijn nu de meest gebruikelijke hypotheekvormen in Nederland. Vroeger was het ook een stuk gebruikelijker om een aflossingsvrije hypotheek af te sluiten. Hoe zit het met deze hypotheekvormen als je (extra) wil aflossen?

Met een aflossingsvrije hypotheek betaal je geen maandelijkse aflossing, alleen rente. Aan het einde van de wettelijke looptijd van 30 jaar is het de bedoeling dat je de hypotheek in één keer aflost. Bijvoorbeeld met je spaargeld of door je woning te verkopen en de opbrengst (gedeeltelijk) te gebruiken voor de aflossing.

Aan het einde van de looptijd kun je er ook voor kiezen om je aflossingsvrije hypotheek over te sluiten of te verlengen. Dan betaal je opnieuw rente en mogelijk ook maandelijkse aflossing, afhankelijk van de hypotheekvorm die je kiest. Wordt de hypotheek na 30 jaar niet afgelost? Dan gaat de hypotheek over naar box 3: je vermogen. Mogelijk betaal je daardoor meer vermogensbelasting en stijgen je netto rentelasten.

Wil je tussentijds toch extra aflossen op een aflossingsvrije hypotheek? Dit zijn de voordelen en nadelen:

Voordelen

• Je voorkomt hogere maandlasten aan het einde van de looptijd, omdat de rente lager wordt als je tussentijds een bedrag aflost.
• Je betaalt mogelijk minder vermogensbelasting betaalt, doordat de aflossingsvrije hypotheek na 30 jaar niet (volledig) aan je box 3 vermogen wordt toegevoegd.
• Een bank kan besluiten om na 30 jaar je aflossingsvrije hypotheek niet te verlengen. Door tussentijds al af te lossen, hoef je aan het einde van de looptijd dus een minder groot bedrag in één keer te betalen of voor een kleiner bedrag een andere soort hypotheek af te sluiten.
• Aan het einde van de looptijd van je aflossingsvrije hypotheek ben je mogelijk al wat ouder, waardoor je een lagere, nieuwe hypotheek kan krijgen. Als je verwacht dat je na de looptijd van je aflossingsvrije hypotheek nog een hypotheek nodig hebt, kan het lonen om tussentijds al wat af te lossen.
• Je voorkomt dat je noodgedwongen je woning moet verkopen aan het einde van de looptijd van de hypotheek, om de aflossingsvrije hypotheek af te lossen.
• Je komt mogelijk in een lagere risicoklasse (zie voorbeelden hierboven) waardoor je minder hypotheekrente hoeft te betalen.

Nadelen

Voor versneld aflossen op een aflossingsvrije hypotheek, gelden vrijwel dezelfde nadelen als op versneld aflossen op een annuïteiten of lineaire hypotheek:

• Je profiteert mogelijk niet optimaal van hypotheekrenteaftrek.
• Als je aflost op je hypotheek, moet je mogelijk extra bijlenen als je gaat verhuizen. De hypotheekrente over dit deel kan hoger zijn, waardoor je meer rente moet betalen.
• Je financiële buffer wordt lager.
• Je krijgt mogelijk een boete als je aflost.

Dan is er ook nog de spaarhypotheek. Je spaart geld op een speciale spaarrekening om aan het einde van de looptijd je hypotheek in één keer af te lossen. Op die spaarrekening ontvang je een spaarrente die vaak gelijk staat aan de hypotheekrente. Daarnaast betaal je maandelijks een zogenaamde risicopremie. Er is een kapitaalverzekering gekoppeld aan je spaarrekening.

Lange tijd was dit een populaire hypotheekvorm, maar omdat je sinds 2013 geen hypotheekrenteaftrek meer krijgt op een spaarhypotheek, is deze vorm tegenwoordig niet zo aantrekkelijk meer. Huiseigenaren met een spaarhypotheek willen nu juist vaak extra aflossen. Maar wat zijn de voordelen en nadelen hiervan?

Voordelen

• Je spaarrente als risicopremie gaan omlaag als je een aflossing doet op je spaarhypotheek.
• Je kunt ook extra geld storten in de polis of op de spaarrekening, in plaats van af te lossen. Daardoor gaan je maandlasten vaak meer omlaag dan bij een aflossing.
• Aan het einde van de looptijd van je aflossingsvrije hypotheek ben je mogelijk al wat ouder, waardoor je een lagere, nieuwe hypotheek kan krijgen. Als je verwacht dat je na de looptijd van je aflossingsvrije hypotheek nog een hypotheek nodig hebt, kan het lonen om tussentijds al wat af te lossen.
• Je kunt ook bij een spaarhypotheek in een lagere risicoklasse terechtkomen, als je resthypotheek een kleiner percentage van de woningwaarde bedraagt. Daardoor hoef je minder hypotheekrente te betalen.

Nadelen

Voor versneld aflossen op een aflossingsvrije hypotheek, gelden vrijwel dezelfde nadelen als op versneld aflossen op een annuïteiten of lineaire hypotheek:

• Je profiteert mogelijk niet optimaal van hypotheekrenteaftrek. Sinds 2013 krijg je geen hypotheekrenteaftrek meer op spaarhypotheken.
• Als je tussentijds extra aflost op je hypotheek, moet je mogelijk extra bijlenen als je gaat verhuizen. De hypotheekrente over dit deel kan hoger zijn, waardoor je meer rente moet betalen.
• Je spaarbuffer wordt lager.
• Je krijgt mogelijk een boete als je aflost.

Is het nu verstandiger om je hypotheek af te lossen of te sparen? Daar kunnen wij je hier natuurlijk geen antwoord op geven. Neem alle voor- en nadelen goed door. Vervolgens kun je zelf een afweging maken, of je belasting- of hypotheekadviseur om raad vragen.

Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om te beleggen in plaats van te sparen. Deze optie is risicovoller maar levert mogelijk een beter rendement op, op de lange termijn.

Besluit je toch om (een gedeelte) van je vermogen op een spaarrekening te zetten? Bijvoorbeeld omdat je hypotheekrente een stuk lager is dan de huidige, aantrekkelijke spaarrentes? Dan vind je met Raisin de beste rentepercentages van de hele EU. Zo kun je bijvoorbeeld met onze deposito’s sparen voor de studie van je kinderen of een wereldreis. Onze flexibele rekeningen zijn perfect voor het geld dat je misschien niet zo lang kunt missen.