Is er een recessie op komst?

Home > recessie op komst

Na een economische recessie tijdens de coronacrisis van 2020 en een kleine inkrimping in het derde kwartaal van 2022, was de Nederlandse economie eind 2022 weer licht groeiende. Echter rapporteerde het CBS een economische krimp in de eerste drie kwartalen van 2023. Dankzij een goed vierde kwartaal, door de dalende inflatie, kwamen we in 2023 toch uit op een minuscule economische groei van 0,1%. Wat zijn de vooruitzichten voor 2024? Raisin legt uit.

In het kort
  • Nederland verkeert niet langer in een milde economische recessie
  • De inflatie daalde in 2023 en de verwachting is dat deze in 2024 verder daalt naar 2,9%
  • Spaarrentes in binnen- en buitenland zijn stabiel, maar dalen mogelijk binnenkort nu de ECB in juni 2024 de rente heeft verlaagd
3,26%
p.j.
Distingo Bank
Frankrijk
3,40%
p.j.
Haitong Bank
Portugal
3,35%
p.j.
Banca Progetto
Italië

Recessie in 2024?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) omschrijft het begrip recessie als een conjunctuurfase die gekenmerkt wordt door teruglopende economische groei in de vorm van een afnemende groei van het Bruto Binnenlands Product (BBP).

Begin 2023 viel een recessie op de korte termijn niet uit te sluiten. Echter, met een bescheiden groei van 0,6% in het vierde kwartaal van 2022 deed de Nederlandse economie het beter dan omringende landen en de EU als geheel. België groeide in dezelfde periode met 0,1% nauwelijks en Duitsland moest een negatieve groei van -0,2 incasseren. De gemiddelde groei in de hele EU was in dezelfde periode 0%.

In het eerste, tweede en derde kwartaal van 2023 was er in Nederland sprake van een kleine economische krimp van respectievelijk 0,3%, 0,4% en 0,3%. Doordat dat we in het vierde kwartaal van 2023 te maken hadden met snel dalende inflatie, wam de totale economische groei in 2023 uit op 0,1%. Een piepkleine plus, dus. Door een onverwacht sterke start van 2024, laat de gehele Eurozone de recessie officieel achter zich en is er niet langer sprake van een (milde) recessie.

Toch bleef het consumentenvertrouwen in mei 2024 nog altijd negatief, zelfs een fractie negatiever dan de maand ervoor. Nederland momenteel nog steeds te maken met een lage werkeloosheid en een krappe arbeidsmarkt. Dit houdt in dat er meer vacatures zijn dan werkzoekende en dat sommige bedrijven kampen met een personeelstekort. Door dit personeelstekort kan het zijn dat bedrijven niet de beoogde productie kunnen halen, wat een obstakel kan zijn voor economische groei.

Inflatie 2024

Inflatie is het relatieve waardeverlies van geld doordat er meer geld in omloop wordt gebracht. Een duidelijk gevolg van inflatie is stijgende prijzen. Inflatie is niet perse goed of slecht en kan zowel voor- als nadelen hebben. Over het algemeen is een hoge inflatie niet voordelig voor consumenten omdat deze te maken hebben met hogere prijzen en de lonen stijgen niet altijd evenredig mee.

In 2022 had Nederland te maken met een gemiddelde inflatie van 10% in vergelijking met het jaar daarvoor. Dit was de hoogste inflatie sinds 1975. Vooral de verdubbeling van energieprijzen droeg bij aan dit hoge cijfer. Dankzij een scherpe daling van de energiekosten die al een aantal maanden op rij doorzet, bedroeg de totale inflatie in 2023 3,8%. De verwachte inflatie voor 2024 is 2,9%. Dit is nog altijd hoger dan de beoogde 2% per jaar.

Om een hoge inflatie af te remmen kiezen centrale banken zoals de ECB ervoor om rentes te verhogen. Het idee is dat door hogere rentes het duurder wordt om geld te lenen waardoor bedrijven minder investeringen kunnen of willen doen en consumenten minder uitgeven en meer gaan sparen. Dit alles heeft als doel om economische groei te beteugelen.

Inflatie en recessie

Als er sprake is van hoge inflatie in een periode van economische stagnatie dan spreekt men van stagflatie. Bij stagflatie verkeren centrale banken in een dilemma. Door de economische stagnatie zou het gepast zijn om rentes te verlagen om de economie te stimuleren. Maar een hoge inflatie vraagt juist om een hoger rente zodat investeringen en uitgaven kunnen worden afgeremd. Als er sprake is van stagflatie, heeft de ECB meestal geen duidelijk beleid. Stagflatie is momenteel niet aan de orde omdat de inflatie significant is gedaald.

Inflatie en beleid van de centrale banken

Als centrale bank van Europa draagt de ECB zorg voor een stabiele economie in de Eurozone. Zoals al kort vermeld, past de ECB een bepaalde strategie toe om een hoge inflatie in te dammen. Zo heeft de Europese Centrale Bank na jaren van nul en negatieve rentes binnen een korte tijd de rentes stapsgewijs verhoogd om de hoge inflatie van 2022 af te remmen. De ECB depositorente stond sinds 20 september 2023 lange tijd op 4,00%. Dit was de hoogste stand ooit. Nu de inflatie flink is gedaald, besloot de ECB in juni 2024 een rentedaling door te voeren. De rente daalde met 0,25 procentpunt naar 3,75%. Verdere verlagingen later dit jaar zijn zeer waarschijnlijk.

De Federal Reserve (Fed), de Amerikaanse centrale bank, wacht voorlopig nog even met rentedalingen. Op 1 mei 2024 kondigde de Fed nog aan de rente onveranderd te laten op 5,25 – 5,50%. De verwachting is dat de Fed in juli de rente gaat verlagen.

Over het algemeen is het moeilijker om economische groei te genereren bij hoge rentestanden. Een hoge rente betekent dat het duur is om geld te lenen. Bedrijven zullen daarom minder snel investeringen doen. De aanschaf van goederen waar vaak een lening voor nodig is, zoals een huis of een nieuwe auto, wordt uitgesteld en consumenten zullen eerder geld oppotten dan het uit geven. Dit kan een remmend effect hebben op economische groei en een recessie teweegbrengen of versterken. Daardoor zijn de financiële vooruitzichten in periode met hoge rentes vaak minder positief.

Wat betekent een recessie voor spaarrentes?

Het idee is dat wanneer de centrale banken de rentestand aanpassen, de banken volgen. De Nederlandse grootbanken hebben op de stapsgewijze verhoging van de ECB gereageerd door de nulrente af te schaffen en de spaarrente in de plus te trekken. Ondanks dat negatieve rentes verleden tijd zijn, zijn de spaarrentes die de Nederlandse grootbanken aanbieden nog altijd laag, vooral in vergelijking met kleinere banken en banken in het buitenland. In andere EU-landen is er meer behoefte aan (buitenlands) spaargeld en zijn de spaarrentes veel hoger.

Op het moment kun je profiteren van toprentes tot 3,33% voor vrij opneembare spaarrekeningen (juni 2024) en tot wel 3,65% voor deposito’s met looptijden van 1 tot 5 jaar.

Aantrekkelijke spaarrentes

De spaarrentes zijn nu nog stabiel en door hogere rentes is sparen in het buitenland aantrekkelijker dan ooit. Vergelijk de spaarproducten van onze partnerbanken en kies het beste product voor jou.

Betekenis recessie

Ben je benieuwd naar de precieze definitie van een recessie? Lees hier de betekenis.

Vergelijk spaarrekeningen
Vergelijk spaarrekeningen

Vergelijk alle spaarrekeningen van Raisin. Met de hoogste spaarrentes uit de hele EU.

Lees meer
Depositogarantiestelsels binnen de EU
Depositogarantiestelsels binnen de EU

Om spaarders te beschermen heeft de EU regelgeving opgesteld rondom banktegoeden. Ieder land moet verplicht een depositogarantiestelsel hebben. Hiermee worden onder andere spaartegoeden gedekt. Leer de stelsels van de verschillende landen kennen.

Lees meer
Vergelijk depositorekeningen
Vergelijk depositorekeningen

Vergelijk alle spaardeposito's van Raisin – met de hoogste spaarrentes van de EU.

Lees meer