ECB rentebesluiten 2024 - een overzicht

Na ruim 10 jaar van nul en zelfs negatieve rentes besloot de ECB in september 2022 om de rente stapsgewijs plus te trekken met als doel om de hoge inflatie af te remmen. In september 2023 verhoogde de ECB de depositorente naar een recordhoogte van 4,00%. Dat bleef maanden zo, tot 6 juni 2024.

Voor het eerst sinds 2019 kondigde de ECB een renteverlaging aan en ging het belangrijkste rentetarief van de ECB weer terug naar 3,75%. Wat zijn de verdere verwachtingen voor 2024? Lees het hier.

De Europese Centrale Bank (ECB) is de centrale bank van de eurozone en verantwoordelijk voor het monetaire beleid voor alle landen die de euro als munteenheid hebben. Dit beleid heeft als doel om een stabiele economie te waarborgen door een stabiele euro. De ECB rente heeft hier een grote invloed op, omdat het een bepalende factor is voor de waardering van de euro ten opzichte van andere valuta. De rente die de ECB vaststelt, is het tarief dat commerciële banken in de eurozone ontvangen wanneer zij hun overtollige tegoeden bij de ECB onderbrengen. Deze banken zijn verplicht dit te doen, zodat er altijd een buffer is die van pas kan komen in tijden van financiële crisis. Op deze tegoeden ontvangen banken een rente. Deze wordt de ECB-depositorente of depositofaciliteit genoemd.

Naast dat de recente rentebesluiten van de ECB invloed hebben op de Nederlandse economie, zijn deze ook belangrijk voor de financiële markten en economieën van Europa als geheel. De ECB rentebesluiten bepalen mede de spaar- en leencondities voor burgers en bedrijven in alle eurolanden.

Wanneer de economie oververhit raakt en/of er is sprake van hoge inflatie, dan is de ECB geneigd om de depositorente te verhogen om de economie en/of de inflatie af te remmen. In tijden van recessie zal de ECB doorgaans de rente verlagen om de economie te stimuleren. Omdat we in 2022 te maken hadden met een zeer hoge inflatie heeft de ECB besloten om de depositorente stapsgewijs te verhogen. En omdat de inflatie in 2024 naar verwachting weer richting de gewenste 2% per jaar gaat, verlaagde de ECB in juni 2024 de depositorente voor het eerst in vijf jaar weer.

Na relatief hoge en stabiele ECB-rentes sinds het einde van de vorige eeuw, verlaagde het instituut stapsgewijs de depositorente tot deze op een nulrente kwam te staan in juli 2012. Elf maanden later, in juni 2013 verlaagde de ECB de rente tot onder nul en vanaf die tijd tot eind juli 2022 hadden spaarders, investeerders en huiseigenaren met een hypotheek te maken met negatieve rentes. Dit hield in dat geld lenen spotgoedkoop was en spaarders weinig tot geen rente op hun spaargeld ontvingen en in sommige gevallen zelfs geld toe moesten leggen.

Door de hoge inflatie in 2022, besloot de ECB de rente te verhogen. Binnen een jaar wist de ECB de rente in negen significante stappen te verhogen van 0% tot 4,00% in september 2023. Deze rente bleef maandenlang gelden, tot begin juni 2024.

Op 6 juni 2024 kondigde de ECB de eerste renteverlaging sinds 2019 aan. De depositorente, de belangrijkste rente van de ECB, daalde met 0,25 procentpunt van 4,00% naar 3,75%. Die rente geldt eind juli 2024 nog steeds.

Ondanks dat vorig jaar en in de eerste helft van 2023 de inflatie in de Verenigde Staten niet hoger was dan in de eurozone, had/heeft de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, een agressiever beleid om de inflatie terug te brengen naar de doelstelling van 2,00%. Ook de Federal Reserve heeft in korte tijd in een aantal stappen de rente verhoogd en deze staat nu (juli 2024) al enige tijd met 5,25% - 5,50% op de hoogste stand sinds 2007. De Fed maakte onlangs nog bekend de rente nog niet te verlagen, in tegenstelling tot het besluit van de ECB in juni.

Omdat ook in de VS de inflatie flink is afgezwakt, worden renteverlagingen later dit jaar wel verwacht.

De ECB houdt het beleid van de Federal Reserve nauw in de gaten. De recente trend van ECB renteverhogingen sinds juli 2022, heeft de renteverwachting aanzienlijk beïnvloed. Deze verhogingen markeren een belangrijke verschuiving in het monetair beleid. ECB renteverhogingen zijn doorgaans goed nieuws voor spaarders, omdat spaarrentes meestal stijgen als de ECB rente stijgt.

Nu de inflatie in Nederland sterk is afgezwakt, besloot de ECB in juni 2024 de rente met een kwart procentpunt te verlagen naar 3,75%. Tijdens de meest recente vergadering, op 18 juli 2024, bleef het rentebeleid ongewijzigd.

Maar, verdere renteverlagingen lijken in 2024 niet onwaarschijnlijk. Analisten verwachten dat de ECB-depositorente tijdens de vergadering op 12 september 2024 nogmaals met 0,25 procentpunt zal worden verlaagd.

Deze verdere renteverlagingen kunnen ook negatief uitpakken voor spaarders. Zodra de ECB-depositorente daalt, daalt vaak ook de spaarrente bij banken.

Kathleen Brooks, onderzoeksdirecteur bij XTB verwacht in 2024 nog twee renteverlagingen waarbij de rente in de eurozone naar verwachting op 3,25% zal uitkomen eind 2024.

In de tabel hieronder zie je op welke dag en welk tijdstip de nieuwe ECB rentebesluiten worden aangekondigd.

Zoals eerder vermeld, is het de bedoeling dat banken de spaarrente verhogen wanneer de ECB de depositorente verhoogt. De Nederlandse grootbanken hebben dit maar met mondjesmaat gedaan de afgelopen jaren. Ondanks de ECB rente die een aantal maanden op 4,00% bleef staan, ontving je bij de grootbanken niet meer dan 1,70% spaarrente op vrij opneembare spaarrekeningen en maximaal 3,00% op spaardeposito’s. Nu de ECB recentelijk een renteverlaging aankondigt, is de verwachting dat banken snel meebewegen en de spaarrente bij Nederlandse en buitenlandse banken omlaag gaat.

Toch zijn de verschillen in Nederland ten opzichte van banken in andere landen zijn groot. Buitenlandse landen in andere eurolanden lopen veel meer in de pas met het ECB rentebeleid. Ook in Europese landen waar de euro niet de munteenheid is, zoals Zweden en Tsjechië kun je veel hogere rentes ontvangen. Voor spaarders kan het interessant zijn om de voorspelling van de renteontwikkelingen in de gaten te houden en vooral ook over de grens te kijk om van aantrekkelijkere spaarrentes te profiteren.

Lees meer over de meest actuele informatie over spaarrentes en de mogelijke effecten van toekomstige ECB-rentebesluiten, waaronder renteverlagingen, op de pagina over de spaarrente verwachting.

De beslissingen van de Europese Centrale Bank (ECB) over de rentetarieven hebben een directe invloed op de Euribor, een belangrijke referentierente voor het bepalen van de hypotheekrentes in Nederland. Wanneer de ECB de rente verhoogt, stijgt doorgaans ook de Euribor en dit leidt tot hogere hypotheekrentes, aangezien banken de hogere kosten doorberekenen aan klanten.

Deze veranderingen zijn belangrijk voor jou als hypotheekbezitter of als je overweegt een hypotheek af te sluiten. Het is daarom van cruciaal belang om de rentebewegingen en het beleid van de ECB in de gaten te houden, aangezien deze directe gevolgen kunnen hebben voor je maandelijkse hypotheeklasten en de algehele betaalbaarheid van je hypotheek.