Sparen of beleggen

Sparen is uit. Beleggen is in. Iedere Nederlander die nog iets van rendement ontvangen wil kiest ondertussen voor beleggen. Tenminste, dat zou je denken. Maar zelfs met de huidige lage rentes blijven Nederlanders sparen. Sparen zit in ons DNA. In sommige situaties is sparen dan ook niet alleen de veiligere, maar ook de slimmere optie.

Ben je nog aan het twijfelen tussen sparen en beleggen? In dit artikel leggen we je uit wanneer sparen een goede optie is en wanneer je beter voor beleggen kunt kiezen. Ook leggen we uit wat voor rendement je kunt halen met verschillende combinaties tussen spaardeposito’s en beleggingen en wat voor risico je daarbij in standaardsituaties loopt (geen beleggingsadvies!).

Wanneer is het verstandig om te beleggen in plaats van sparen? Beleggen is verstandig als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Je kunt zowel mentaal als financieel een flink verlies opvangen
• Je hebt het geld niet nodig voor andere uitgaven en gaat het op de middellange termijn ook niet nodig hebben

Ben je bereid om het inherente risico van beleggen te accepteren? Dan heb je altijd nog zelf in de hand hoeveel risico je uiteindelijk wilt lopen. Door je vermogen slim op te splitsen in een spaardeel en een beleggingsdeel houd je zo controle over je financiële ontwikkeling.

We gaan in het onderstaande voorbeeld uit van een gemiddeld rendement op beleggingen van 6% bij een maximale volatiliteit van 30%. Dit is ongeveer de waardeschommeling van fondsen met een goede spreiding. Op je termijndeposito behaal je 1% rente, maar zonder het risico van waardeschommelingen.

Laat je hierbij niet verleiden door mooie verhalen van mensen om je heen, maar ga uit van het meest negatieve scenario. Kun en wil je zulke verliezen wel echt opvangen?

Je financiële buffer laat je overigens altijd het beste op een spaar- of betaalrekening staan. Voor het rendement dat je uiteindelijk behaalt maakt dat niet veel verschil. Het overige bedrag verdeel je dan tussen een of meerdere spaardeposito’s (depositoladder) en beleggingen.

Om sparen en beleggen met elkaar te vergelijken, is het goed om eerst de voor- en nadelen naast elkaar te leggen. Ruwweg vallen deze uiteen in vier categorieën. Rente/rendement, veiligheid, planbaarheid en belastingen.

Bij spaargeld en obligaties spreken we van rente. Op je aandelen haal je dividend, en bij verkoop tegen winst rendement. 

Het is onmogelijk om algemene uitspraken te doen over de hoogte van het rendement dat je kunt verwachten bij beleggingen. Er is een reden waarom iedere Nederlander de spreuk “in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst” kent.

Ook hangt het rendement bij beleggingen sterk af van het risico dat je aan wilt gaan. Beleggingen in fonds, waarin vaak veel aandelen bij elkaar samengevoegd worden, kunnen veiliger zijn. Maar ook hier geldt: als de onderliggende markten een duikvlucht nemen, moet je vaak flinke verliezen accepteren.

De volatiliteit (wisselvalligheid) van de markten is een van de redenen waarom sparen nog altijd zo populair is. Mensen accepteren voor deze veiligheid zelfs een nulrente (of in extreme gevallen negatieve rente).

Is sparen dan altijd veilig? Binnen de EU: ‘ja’. Sommige spaarders worden aangetrokken door hoge rentes buiten de EU. Dan kan een spaarder twee risico’s lopen:

• Als de bank niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen, staan spaarders vaak achterin de rij om hun geld terug te krijgen. Bij insolventie van de bank, kunnen spaarders dus alles kwijt zijn.
• Een bank kan een rekening aanbieden in een andere valuta dan de Euro. In dit geval lopen spaarders een zogenaamd valutarisico. De koers van de lokale munt kan dalen ten opzichte van de Euro. Deze valutarisico’s spelen overigens ook een rol bij beleggen, bijvoorbeeld in een fonds met aandelen buiten de EU of bij Bitcoin.

Raisin biedt een veilige manier om in het buitenland te sparen. Al onze partnerbanken zijn gevestigd in de EU en vallen daardoor onder een depositogarantiestelsel. Dit is een verplichting vanuit de EU.

Wat is je uiteindelijke spaardoel? Wil je sparen voor een eigen huis of de studie van je kinderen? Dan is het wellicht geen goed idee om al te hoge risico’s te lopen. Bij een flinke koersdaling moet je je plannen uitstellen of op een andere manier inspringen. Dit is naast speculatief ook voor jezelf onrustig.

Op de zeer lange termijn kan beleggen een goede optie zijn. Pensioenfondsen proberen met een goed uitgekiende spreiding van hun beleggingen bijvoorbeeld een gezond rendement te realiseren. Mogelijke verliezen worden dan opgevangen door de algehele ontwikkeling van het rendement door de jaren heen.

Zijn er voor- en nadelen van sparen of beleggen met betrekking tot de belastingen? Over het algemeen maakt dit in Nederland niet uit. De belastingdienst verwoordt het als volgt:

“Hebt u vermogen, zoals spaargeld, aandelen of een tweede woning? Dan hoeft u de werkelijke inkomsten, bijvoorbeeld de rente op uw spaargeld, het dividend op uw aandelen of de huuropbrengst, niet aan te geven.”

De belastingdienst gaat uit van een fictief rendement. Op basis hiervan wordt de belasting berekend. Zowel beleggingen als spaartegoeden moet je opgeven in Box 3 van je belastingopgave. Voor advies op maat raadpleeg je natuurlijk je belastingconsulent.