Wat is de nominale rente?

Als je een (nieuwe) spaarrekening opent of een hypotheek afsluit, krijg je te maken met de nominale, effectieve en reële rente. In dit artikel leggen we precies uit wat de nominale rente is en wat de verschillen zijn met de andere soorten rentes.

HomeKennisbank › Nominale rente

In het kort
  • De nominale rente is het daadwerkelijk afgesproken en ontvangen rentepercentage

  • De effectieve rente neemt ook het rente-op-rente effect mee

  • De reële rente is de nominale rente min de inflatie

  • Bij het vergelijken van spaarrekeningen moet je je niet alleen laten leiden door de nominale rente

Wat betekent nominale rente?

De nominale rente is het daadwerkelijk afgesproken en ontvangen rentepercentage dat spaarders op hun spaartegoed ontvangen. Je kunt de nominale rente als volgt berekenen:

Je spaargeld bedraagt € 10.000 en je ontvangt hierop een rente van 1%. Aan het eind van het jaar krijg je dan € 100 aan rente. Dit rentepercentage is de nominale rente.

Als je naar de nominale rente kijkt, kijk je dus alleen naar de vergoeding die spaarders op hun spaartegoed ontvangen. Aan het eind van het jaar staat er dus 1% meer op je spaarrekening.

Niet alleen bij spaartegoeden spreek je over nominale rente. Bij een hypotheek is de nominale rente de rente die per periode voor een hypotheek betaald wordt. Je spreekt de nominale rente af met de bank en deze wordt ook vermeld in de hypotheekakte.

Wat is het verschil tussen nominale, effectieve en reële rente?

Op de meeste spaarrekeningen wordt één keer per jaar rente uitbetaald. Dan is de nominale rente gelijk aan de effectieve spaarrente. Er ontstaat pas een verschil als er meerdere malen per jaar rente bijgeboekt wordt, bijvoorbeeld per kwartaal.

Bij de effectieve rente wordt het rente-op-rente effect wel meegenomen.

Als de nominale rente 1% is, wil dit nog niet zeggen dat je na een jaar ook 1% meer kunt kopen. De koopkracht van het bedrag hangt af van de prijsontwikkeling van producten en diensten.

Om te weten wat de reële opbrengsten op je spaargeld zijn, moet de inflatie worden meegenomen. Als de inflatie hoger is dan 1% kun je zelfs minder spullen kopen en diensten gebruiken met je geld. Om uit te rekenen wat de waarde van je spaargeld is, moet je de reële rente berekenen:

In onderstaande tabel vind je een kort overzicht van de verschillen tussen nominale, effectieve en reële rente bij een inlegbedrag van € 10.000 en een inflatiepercentage van 1% per jaar.

Scherm­afbeelding 2024-09-30 om 14.18.49.png

De ontwikkeling van de nominale rente

Onderstaande grafiek toont de ontwikkeling van de nominale rente en de reële rente vanaf 1981. In het begin van de jaren ‘80 was er een hoge gemiddelde nominale rente in het eurogebied maar ook een hoge inflatie. Hierdoor was de gemiddelde reële rente toch laag.

In de grafiek is te zien hoe de gemiddelde nominale en reële rente op kortlopende deposito’s bij banken in de eurolanden en de inflatie zich sinds 1981 hebben ontwikkeld. Hier is duidelijk te zien dat de reële rente schommelt en afhankelijk is van de nominale rente en de inflatie.

Vergelijk spaarrekeningen met hoge rentes

Bij het vergelijken van spaarrekeningen moet je dus verder kijken dan alleen de nominale rente. Het gaat er om wat je daadwerkelijk ontvangt: de effectieve spaarrente. Als je gaat sparen is het dus ook verstandig om te kijken wanneer de rente wordt bijgeschreven. Raisin kan je hierbij helpen.

Raisin werkt samen met partnerbanken in andere EU-landen en biedt verschillende mogelijkheden om te sparen: klassieke spaarrekeningen, spaarrekeningen met voorwaarden en termijndeposito’s.