Wat is de effectieve rente?

Het begrip 'rente' kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Zo is er de nominale rente, de reële rente en de effectieve rente. In dit artikel leggen we je uit wat de effectieve rente precies betekent, delen we rekenvoorbeelden en ontdek je wat de verschillen zijn met nominale en reële rente.

HomeKennisbank › Effectieve rente

In het kort
  • De effectieve rente neemt het rente-op-rente effect mee

  • De nominale rente is het daadwerkelijk afgesproken en ontvangen rentepercentage

  • De reële rente is de nominale rente min de inflatie

  • Bij het vergelijken van spaarrekeningen moet je ook kijken naar de effectieve rente

Wat betekent effectieve rente?

Om duidelijk te maken wat effectieve rente precies is, kijken we eerst naar de nominale rente. De nominale rente is het afgesproken rentepercentage. Bijvoorbeeld 3% per jaar. Als je bij een spaarrekening één keer per jaar de rente uitbetaald krijgt, is de nominale spaarrente gelijk aan de effectieve spaarrente.

Er ontstaat een verschil als er meerdere keren per jaar rente bijgeboekt wordt, bijvoorbeeld per kwartaal of per maand zoals banken steeds vaker doen. Je effectieve rente is dan ook de daadwerkelijke rente die je ontvangt, waarbij het rente-op-rente-effect wordt meegenomen. We leggen dit uit aan de hand van een rekenvoorbeeld:

Effectieve rente: rekenvoorbeeld

  • Je hebt € 10.000 aan spaargeld en ontvangt hierop een rente van 1%. Dit rentepercentage is de nominale rente. Aan het eind van het jaar ontvang je € 100 aan rente en staat er 1% meer op je spaarrekening.
  • Als de rente maar één keer per jaar op je rekening bijgeschreven wordt, is de effectieve rente hetzelfde als de nominale rente. Het bedrag op je rekening is na een jaar gelijk – er staat € 10.100 op je rekening.
  • Bij een spaarrekening waarbij elk kwartaal de rente bijgeschreven wordt, is de berekening anders: Je hebt € 10.000 aan spaargeld en de nominale rente is 1%. Ieder kwartaal ontvang je opnieuw 0,25% aan rente.
  • In totaal heb je dan na een jaar € 100,38 aan rente ontvangen. De nominale rente van 1% komt hiermee dan uit op een effectieve rente van 1,0038%, waardoor je aan het eind van het jaar door het rente-op-rente-effect een bedrag hebt van € 10.100,38.

Verschil tussen effectieve rente, nominale rente en reële rente

Zoals gezegd is de nominale rente het rentepercentage dat afgesproken is met de bank. Dit geldt niet alleen bij de rente die je ontvangt over spaartegoeden maar ook bij de nominale rente die je betaalt, bijvoorbeeld bij het afsluiten van een hypotheek.

Doordat je de hypotheeklast per maand vooruit betaalt, is de effectieve rente die je betaalt hoger dan de nominale rente. Als je per jaar zou betalen, zou je nog rente ontvangen hebben op het geld dat die maanden op je spaarrekening had gestaan. Doordat je dit geld misloopt, is de effectieve rente die je betaalt dus hoger dan de afgesproken nominale rente.

Bij de reële rente wordt ook de inflatie meegenomen. Ook al heb je misschien een effectieve rente van 1,0038%, als het inflatiepercentage nog hoger is, is je spaargeld aan het eind van het jaar niet meer waard geworden.

Effectieve spaarrente op spaarrekeningen vergelijken

Bij het vergelijken van spaarrekeningen moet je dus verder kijken dan alleen de nominale rente. Het gaat er om wat je daadwerkelijk ontvangt: de effectieve spaarrente. Als spaarrekeningen vergelijkt, is het dus ook slim om te kijken wanneer de rente wordt bijgeschreven. Als dat per maand of per kwartaal is, levert een spaarproduct met precies dezelfde nominale rente je feitelijk iets meer op dan een spaarproduct die de rente jaarlijks uitkeert.

Bij Raisin open je spaarrekeningen en termijndeposito’s bij meer dan 40 partnerbanken in de EU tegen hoge rentes tot wel 3,40% per jaar. Je Raisin-account en het openen van spaarrekeningen en deposito's is helemaal gratis.