Groen beleggen – belastingvoordeel in Box 3

Je kunt belastingvoordeel ontvangen door duurzaam te beleggen. De Belastingdienst erkent in Nederland het maatschappelijk nut van groenfondsen en beloont dit met belastingvoordeel. Hier kun je ook in 2023 van profiteren.

Om ook daadwerkelijk te kunnen profiteren van belastingvoordeel, moet een belegging aan strenge eisen voldoen. Dit beperkt ook direct de mogelijkheden van beleggers. Simpelweg investeren in een groene ETF of aandelen kopen van windenergiebedrijven is helaas niet genoeg om in aanmerking te komen.

Zoals je waarschijnlijk wel meegekregen hebt, komt er een nieuw Box 3-stelsel. In het huidige stelsel wordt de vrijstelling in mindering gebracht op het gehele vermogen. Hierdoor zit er, zolang je niet in schijf 3 valt, ook altijd een deel spaargeld in de vrijstelling.

Nu is het kabinet van plan om het stelsel om te vormen zodat je vrijstelling eerst volledig op je groene beleggingen van toepassing is. Omdat het fictieve rendement op beleggingen veel hoger is dan het fictieve rendement op spaargeld, levert dit dus een hogere besparing op.

Een kort rekenvoorbeeld: stel je hebt € 61.215 aan groene beleggingen en € 61.215 aan groen spaargeld. Als je nu een vrijstelling van € 61.215 evenredig zou toepassen, zou de rendementsverlaging (die gebruikt wordt voor het berekenen van het gemiddeld rendement op vermogen), bedraagt het gemiddeld rendement:

Evenredig: (€ 30.607,5 * 5,53%) + (€ 30.607,5 * 0,01%) / € 61.215 = 2,77%

Bij het optimaal toepassen van de vrijstelling op de beleggingen, bedraagt het gemiddelde rendement op spaargeld slechts:

Maximaal voordeel (voorstel): (€ 61.215 * 0,01%) / € 61.215 = 0,01%

De uiteindelijke besparing is vervolgens afhankelijk van de hoogte van de grondslag sparen en beleggen, in dit geval (zonder fiscale partner of schulden) zou deze € 10.565 bedragen, voor een belastingdruk van slechts 32 eurocent. Zonder optimale verdeling zou de belastingdruk € 292 bedragen.

Hoe hoger het vermogen, hoe meer het de moeite waard is om groen te beleggen. Een eventueel lager rendement kun je afstrepen tegen de besparingen bij de aangifte.

Let wel dat de vermogenspeildatum van de Belastingdienst 1 januari is. Met andere woorden, als je in 2022 een groenfonds vindt om in te beleggen, pluk je hier pas de vruchten van met de belastingaangifte die je in 2024 voor het fiscale jaar 2023 doet.

Rekenvoorbeeld belastingvoordeel groen beleggen (2023 nieuw stelsel)

Jan en Marloes hebben samen een vermogen van € 150.000. Ze hebben € 60.000 aan beleggingen en € 90.000 aan spaargeld. Hun netto-inkomsten in Box 1 bedragen € 45.000. Ze besluiten om € 50.000 groen te beleggen.

Over hun vermogen zouden ze € 335 aan vermogenbelasting betalen. Dit bedrag is gebaseerd op de grondslag sparen en beleggen van € 48.700, oftewel het deel van het vermogen dat boven het heffingsvrij vermogen van € 101.300 (2022) valt, en het gemiddelde rendement volgens de nieuwe rekenmethode van 2,21%.

Dankzij de vrijstelling blijft slechts € 10.000 aan beleggingen over. Hierdoor valt al het vermogen onder de vrijstelling. Naast deze € 335 kunnen ze ook 0,7% × € 48.700 = € 341 aftrekken van hun belasting in Box 1.

Rekenvoorbeeld belastingvoordeel groen beleggen (2022, oud stelsel)

Jan en Marloes hebben samen een vermogen van € 150.000. Ze hebben netto-inkomsten van € 45.000. Ze besluiten om € 50.000 groen te beleggen.

Over de € 50.000 zouden ze vanwege het beleggingsdeel € 400 vermogenbelasting betalen in het oude stelsel. Dankzij de vrijstelling valt ook in het oude stelsel al hun vermogen onder de vrijstelling. Naast deze € 400 kunnen ze ook 0,7% × € 48.700 = € 341 aftrekken van hun belasting in Box 1.

Gaan we uit van een belasting in het hoogste tarief van 49,50%, levert deze extra aftrekpost in Box 1 nog eens € 169 op in 2022. Zo besparen ze dus € 504 / € 569 aan belasting, of iets meer dan 1% van het belegde bedrag.

Natuurlijk bieden groenfondsen een uitstekende mogelijkheid om een aantrekkelijk belastingvoordeel te halen. Toch zijn er twee grote nadelen verbonden aan belastingvrij groen beleggen:

Laag rendement

Groene fondsen behalen over het algemeen een laag rendement. Aan de andere kant is het risico (de volatiliteit) ook een stuk lager dan bij veel andere fondsen.

Beperkte keuze

Veel groenfondsen staan niet open voor nieuwe beleggers. Anders dan bij bijvoorbeeld ETF’s, schaf je groenfondsen vaak direct aan bij de emittent (uitgevende instantie). Omdat de vraag hoog is en het investeringsvermogen beperkt, gaan deze fondsen snel weer dicht na een uitgifteperiode.