Renteontwikkeling in 2024

Rentes spelen een essentiële rol in onze economie. Rentestanden zijn van belang voor zowel spaarders als mensen en bedrijven die leningen afsluiten. Zo zijn lage rentes zijn goed voor bedrijven en huiseigenaren met een hypotheek maar slecht voor spaarders. Hoge rentes zorgen voor hogere hypotheeklasten maar lagere huizenprijzen. Op deze pagina lees je over de verschillende soorten rentes zijn en hoe deze samenhangen en wat de ontwikkeling van de spaarrente was, is en naar verwachting zal zijn. 

In zekere zin hangen alle rentes met elkaar samen. Hoe lager de spaarrente die consumenten ontvangen, hoe lager de geldmarktrente, de hypotheekrente en de interbancaire rentes. Voordat we toelichten hoe deze verschillende rentes elkaar beïnvloeden, vind je hieronder een beknopte uitleg van deze rentes:

Waarom hangen al deze rentes sterk met elkaar samen? Omdat geld niet altijd evenveel waard is. Als er veel geld beschikbaar is op de markt en weinig vraag, dan is de beloning (rente) die de uitlenende partij (bank, rekeninghouder) ontvangt lager. Is geld schaars en de vraag hoog, dan zijn de rentes hoger.

Een goede leidraad voor alle verschillende soorten rentes in Nederland – spaarrentes, geldmarktrentes en hypotheekrentes – is de Euribor (Euro Interbank Offered Rate). Deze referentierente geeft het gemiddelde van de interbancaire rentes – rentes die banken elkaar berekenen – van een aantal grote banken in de eurozone weer.

Als Bank A besluit om geld uit te lenen aan Bank B, dan ontvangt Bank A hiervoor een rente. Bij een langere looptijd van de lening, ontvangt Bank A doorgaans een hogere rente. 

Waarom is de Euribor een goede graadmeter van alle verschillende soorten rentes? Omdat een bank geen hoge spaarrente zal bieden, als deze bank tegen een zeer lage of zelfs negatieve rente geld kan lenen van een andere bank. Als geld zo ‘goedkoop’ is, kan een bank daarnaast bijvoorbeeld ook tegen een lage rente een hypotheek verstrekken.

Doorgaans geldt dus: hoe lager de Euribor, hoe lager de rentes die consumenten en bedrijven ontvangen en betalen. Op spaargeld, leningen op de korte termijn, hypotheken enzovoort.

Hoe heeft de Euribor zich in de afgelopen tijd ontwikkeld? In de onderstaande grafiek zie je het verloop van de Euribor (looptijd van 1 maand).

Zoals te zien is in de grafiek waren de spaarrentes historisch laag voor een aantal jaar tot midden 2022. Sindsdien is de ECB-rente in de plus getrokken en verschillende keren verhoogd tot een recordstand van 4,00% sinds 20 september 2023. Hierdoor stegen ook de spaarrentes. Nederlandse (groot)banken hebben onlangs nog renteverhogingen doorgevoerd. Bij banken in andere EU-landen, waar de spaarrentes hoger liggen, zijn deze momenteel (januari 2024) stabiel. 

In de onderstaande grafiek is de gemiddelde hypotheekrente op alle uitstaande hypotheken – dus niet alleen op nieuw afgesloten hypotheken- tot 2020 weergegeven.

Niemand kan in de toekomst kijken. Vooral op macroeconomisch gebied zijn voorspellingen ingewikkeld. Grote financiële instellingen zoals de Europese Centrale Bank gaan er vanuit dat de rente na meerdere verhogingen binnen een jaar tijd in de komende tijd stabiel zal blijven.

Voor de hypotheekmarkt betekent dit dat de rente op hypotheken met een korte of lange looptijd en op hypotheken met een variabele rente waarschijnlijk zullen stijgen.

De ECB rente is in iets meer dan een jaar tijd in verschillende stappen verhoogd van een nulrente tot een recordstand van 4,00% per 20 september. Ondanks recente renteverhogingen bij de Nederlandse grootbanken, blijft deze achter bij de spaarrentes in andere EU landen. De Nederlandse spaarrente wordt bepaald door verschillende factoren. Er is in Nederland minder vraag naar spaargeld (minder investeringen) en heel veel aanbod (onder andere door de vergrijzing).

Als de Euribor blijft stijgen in de komende jaren, is het aannemelijk dat de kapitaalmarktrente (bijvoorbeeld op staatsleningen van 10 jaar) ook zal stijgen. 

“Het huidige monetaire beleid – veelal als reactie op een hoge inflatie  – heeft de rente opgestuwd. In het licht van deze ontwikkelingen lijkt een hogere rente een fenomeen dat nog wel een tijd bij ons zal zijn.”

Bron: Klaas Knot, President van De Nederlandsche Bank

Door een historisch hoge ECB zitten de spaarrentes na jaren van nul- en negatieve rentes eindelijk weer flink in de lift. Vooral in andere EU-landen ligt de spaarrente bijzonder hoog zijn. 

Bij Raisins partnerbanken vind je rentes tot maar liefst 3,70% per jaar op depositorekeningen en 3,30% op spaarrekeningen.