Risicocategorieën van beleggen

Investeringen in aandelen, fondsen, grondstoffen en andere beleggingen zijn altijd riskant. Met een goede spreiding en slimme opbouw van je portfolio kun je deze risico’s opvangen. Aan de andere kant kun je ook bewust kiezen voor meer risico, met behulp van een hefboom.

Als je een hefboom inzet, verhoogt deze de verliezen en winsten met een bepaalde factor. Zet je een hefboom van 10 in op een aandeel, en verliest deze 4% van de waarde? Dan ben je 40% van je geld kwijt. Zo loop je al snel het risico op een totaalverlies. Hefboomproducten zijn – vooral voor beginnende beleggers – absoluut niet aan te bevelen. Er is nauwelijks verschil met gokken.

Startups en andere bedrijven die veel potentie hebben, maar nog geen bewezen marktpositie, halen durfkapitaal op om hun groei en bedrijfsvoering te bekostigen. Voor een relatief klein bedrag kunnen investeerders een relatief groot aandeel in een bedrijf vergaren. Het probleem? Er is geen enkele garantie dat het bedrijf het uiteindelijk ook echt redt.

De meeste jonge bedrijven redden het uiteindelijk niet. Vaak betekent dit een volledig verlies van het ingezette durfkapitaal. Dit is voor grote investeerders geen probleem; die verspreiden hun geld over veel verschillende bedrijven. Vaak hoeft slechts één bedrijf het uiteindelijk te redden, en de winst die ze hierop maken compenseert de verliezen.

Niet alleen cryptovaluta kunnen riskant zijn, ook nationale munten kunnen extreem in waarde schommelen. Dit is vooral het geval voor de valuta van landen met een instabiele politieke en/of economische situatie. Zelfs de munt van een relatief stabiel land zoals Turkije – de Turkse lira – heeft nog maar 20% van de waarde ten opzichte van de euro vergeleken met 15 jaar geleden.

Het handelen in valuta kan extreem riskant zijn, maar dit is niet altijd het geval. Zo is de waardeverhouding tussen de dollar en euro een stuk minder volatiel. Overigens: Als je beleggingen in dollar aanhoudt, krijg je ook al te maken met valutarisico’s. Je moest namelijk euro’s inwisselen tegen dollar om de investeringen te kopen, en later moet je jouw dollars weer inwisselen voor euro.

In beleggingsfondsen worden aandelen, obligaties, grondstoffen of andere investeringen gebundeld. Jij schaft een deel van dit pakket aan. Het voordeel? Aan de ene kant kun je met slechts één aankoop je risico spreiden. Aan de andere kant kun je bij een beheerd fonds profiteren van de expertise van professionals. Bij onbeheerde fondsen, zoals ETF’s, kun je gemakkelijk een hele sector of nationale beurs nabootsen.

Beleggingsfondsen hebben het voordeel van goede spreiding. Dit maakt ze mogelijk minder riskant dan een belegging in slechts een paar aandelen. Als één bedrijf in het portfolio failliet gaat, heeft dit doorgaans nauwelijks invloed op de koersprijs. Omdat de wereldeconomieën en verschillende industrieën sterk met elkaar verweven zijn, kun je alsnog flinke verliezen lopen. 

Waarschijnlijk maak je in je hoofd een onderscheid tussen beleggen en sparen. Dit klopt, maar ook een spaarrekening en spaardeposito’s zijn in principe financiële producten. Jij leent geld uit aan de bank en de bank kan dit geld gebruiken om bijvoorbeeld investeringen te doen en hypotheken te verstrekken. In ruil voor het ter beschikking stellen van jouw geld, ontvang je rente.

Ten minste, zo zou het moeten zijn. Momenteel ontvang je nauwelijks nog rente. Toch blijven veel mensen sparen, omdat het nu eenmaal bijzonder veilig is. Zelfs als een bank omvalt, garandeert de Nederlandse Staat tegoeden tot € 100.000 per rekeninghouder per bank. Deze depositobescherming vind je in de gehele EU.

Spaarrekeningen hebben geen marktrisico’s. Zelfs in tijden van een economische crisis wordt je spaargeld niet plotseling minder waard. Maar spaarrekeningen kunnen wel een hoog risico met zich meebrengen. Dit is vooral het geval bij onbetrouwbare banken, banken in instabiele landen (buiten de EU) en banken die rekeningen in een andere valuta dan euro aanbieden.