Passieve fondsen

HomeETF › Passieve fondsen

Er zijn twee soorten fondsen: fondsen met actief beheer en passieve fondsen. De meeste ETF’s zijn van passieve beleggingsfondsen en de twee begrippen worden vaak als synoniemen gebruikt. Wat is het verschil tussen actief en passief fondsbeheer? Wat zijn de voor- en nadelen van passieve fondsen en hoe behaal je het beste resultaat? Raisin legt uit.

In het kort
  • Passieve trackers proberen niet beter te presteren dan de markt, maar de markt alleen te volgen

  • De prestaties van passieve trackers zijn vaak beter dan van actieve

  • De kosten van passieve fondsen lijken lager, maar er kunnen adders onder het gras zitten

  • Passieve fondsen vangen risico’s niet actief op, en zijn vaak hoog volatiel en dus riskant

Wat is een passief fonds?

Een actief beheerd fonds heeft over het algemeen tot doel een beter rendement te behalen dan een bepaalde index. Een passief beleggingsfonds heeft juist als doel om zo dicht mogelijk bij een bepaalde index te blijven.

Bron: AFM

Een passief fonds volgt een index. Een index is wederom een pakket aan aandelen, waarmee vaak geprobeerd wordt om een representatie van een economie of sector af te beelden. Zo wordt de AEX gezien als graadmeter van de Nederlandse economie. Of op z’n minst van de Nederlandse beurs en handel.

Een passief fonds heeft niet de illusie dat je de markt kunt verslaan. Daarom wordt een index simpelweg gevolgd. Door een representatief pakket aan aandelen van een bepaalde onderliggende index in te kopen. En vervolgens automatisch te beheren.

Aanpassingen aan het fonds worden automatisch gedaan. Stel dat de relatieve marktkapitalisatie van een bedrijf in de AEX stijgt. Dan wordt het aandeel zwaarder meegenomen in de koers van de AEX. Een passief fonds speelt hier automatisch op in, door ook de weging van dit aandeel in het fonds aan te passen.

Bron: AFM

Wat is een actief fonds?

Een oude wijsheid onder beleggers is dat niemand meer weet dan de markt. Dit is zeker voor beginnende beleggers het geval. Verschillende strategieën, zoals proberen laag in te kopen en hoog te verkopen, zijn zelden duurzaam effectief.

Toch is het idee achter actieve fondsen dat de markt verslagen kan worden. Met behulp van analyses probeert een fondsmanager mogelijkheden te identificeren. Bijvoorbeeld dat een koersprijs de echte waarde van het onderliggende bedrijf niet goed weerspiegelt.

Een actief fonds belegt gericht in bepaalde aandelen. In de hoop om een beter rendement te halen dan bij een willekeurige strategie.

Passieve fondsen – voor welke indexen?

Passieve fondsen zijn beschikbaar voor een breed scala aan indexen. Bijzonder populair zijn trackers van de S&P 500 en wereldwijde trackers, zoals de MSCI World Index. Interessant is wel dat er nog steeds een stuk meer actieve fondsen zijn dan passieve fondsen. In de VS maar liefst rond de 15 keer meer. Overigens is dit niet heel verwonderlijk; veel van deze actieve fondsen zijn kleinere nichefondsen.

Toch zijn passieve fondsen niet voor alle markten beschikbaar. Als je wilt beleggen in opkomende economieën, zijn er vaak geen geschikte passieve indexen. Om te beleggen in deze markten, is vaak veel kennis van de lokale economie vereist. Ook zijn er geen representatieve duurzame indexen.

Voor alle beleggers die deze kennis niet hebben, zijn passieve fondsen die een grote index volgen een ideaal alternatief.

Passieve fondsen – voordelen

Kosten

Allereerst zijn de kosten voor passief beheer een stuk lager. Veel fondsen gebruiken zelfs een geautomatiseerd systeem om alle beleggingen te beheren. Zo betaal je met jouw belegging niet het salaris van dure managers.

Prestaties

Gemiddeld presteren passieve fondsen op de meeste markten beter dan actieve fondsen. De voornaamste reden: lagere kosten voor fondsbeheer. Maar zelfs zonder deze kosten, is het niet zo dat actieve fondsen gemiddeld een hoger rendement weten te behalen. 

Dit onderstreept de theorie van beleggingsgoeroe Warren Buffet: “Don’t watch the market closely”. Beleggers die denken de markt beter te begrijpen dan de rest, zitten er vaak naast. En verliezen sneller geld.

Gemak

Het grootste voordeel voor beginnende beleggers is het gemak. Met één fonds kun je de volledige ontwikkeling van een index volgen. Zonder zelf veel bij te hoeven schaven.

Passieve fondsen – nadelen

Risico

Een passief fonds volgt een index. Indexen zijn vrijwel altijd volatiel en het is moeilijk te voorspellen hoe de markt zich ontwikkelt. Grote verliezen – tot 50% per jaar of zelfs meer – zijn daarom altijd mogelijk. Dit is overigens ook het geval bij actieve fondsen die louter uit aandelen bestaan. Toch kan met actief beheer het risico soms beter uitgebalanceerd worden.

Kosten

De kosten van passieve fondsen zijn niet altijd lager. Sommige fondsen hebben veel verborgen kosten. Zoals transactiekosten of ook dividendbelasting (bronbelasting). Loop dus altijd goed na wat de TER (total expense ratio) van een fonds is. En of daar ook echt alle kosten inbegrepen zijn.

Gemakzucht

Beleggers zijn geneigd om gemakzuchtig te worden met passieve fondsen. Indexen hebben op de lange termijn (10 jaar of langer) vrijwel altijd geld opgeleverd. Er is geen garantie dat dit ook echt zo blijft. Daarom is het opzijzetten van geld en geloven dat een index zich wel positief zal ontwikkelen, niet zonder risico.

Overwaardering

Veel grote fondsen hebben dezelfde aandelen in hun portfolio. Dit drijft de prijs van deze aandelen omhoog. Zonder dat dit altijd gerechtvaardigd is door de prestaties van het bedrijf. Het kan dus zijn dat er bubbels ontstaan binnen de index. Vergeet niet dat de waarde van een aandeel altijd primair afhankelijk is van de vraag.

Passieve fondsen – alternatieven

Passieve trackers zijn populair. Op een eenvoudige manier en tegen ogenschijnlijk lage kosten kunnen beginnende beleggers hun investeringen spreiden. De resultaten van indexen uit het verleden laten zien dat op de zeer lange termijn, vrijwel altijd een aantrekkelijk rendement overblijft.

Het is alsnog voor beleggers onverstandig om al hun beleggingsgeld in een volatiele tracker te stoppen. De waardeschommelingen zijn daarvoor te heftig.

Een beleggingsportefeuille balanceer je met rentedragende beleggingen. Met een vast rendement, en soms ook een vaste looptijd. Een bijzonder veilige manier van geld beleggen is op spaarrekeningen. Kom meer te weten over ETF-portefeuilles: