Bij overlijden gaat het grote menselijke verlies vaak gepaard met een administratieve en financiële rompslomp. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met spaargeld als de rekeninghouder komt te overlijden? Hoe gaan banken om met deze tegoeden en dienen de nabestaanden belasting te betalen over het spaargeld? Raisin legt uit.
Wat er gebeurt met spaartegoed als de rekeninghouder overlijdt, hangt af van een aantal scenario’s.
Geblokkeerde spaartegoeden van de overledenen kunnen worden vrijgegeven door het overleggen van een verklaring van erfrecht of overlijdensakte.
Een ervenrekening blijft 12 tot 18 maanden actief voordat het gesloten wordt.
Wat er met een spaarrekening gebeurt als de rekeninghouder komt te overlijden, hangt af van of wiens naam/namen de spaarrekening staat en of er sprake is van een gezamenlijke spaarrekening. De volgende scenario’s zijn ook van toepassing op betaalrekeningen.
Als de spaarrekening op één naam staat, dan blokkeert de bank de rekening bij overlijden van de rekeninghouder. De erfgenamen dienen in dat geval een verklaring van erfrecht in te dienen om de blokkade op te heven. Een verklaring van erfrecht is een officieel document waarin staat of de overledene een testament heeft, wie de erfgenamen zijn en wie de bevoegdheid heeft om de verdeling van de erfenis te regelen.
In de volgende gevallen is het overleggen van een overlijdensakte voldoende:
In deze gevallen hoeven de nabestaanden geen kosten te maken voor het opmaken van een verklaring van erfrecht. De regels kunnen van bank tot bank verschillen. Wanneer de blokkade op de spaarrekening is opgeheven, verandert de tenaamstelling van de rekening naar ‘Erven van…’ en is de rekening een ervenrekening. De erfgenamen kunnen vervolgens verder met het regelen van de bankzaken van de overledene.
Het opzeggen van de bankrekening na overlijden is niet nodig, de ervenrekening wordt vanzelf opgeheven na maximaal 18 maanden (afhankelijk per bank).
Indien de overledene machtigingen heeft afgegeven, dan is de blokkering van een spaarrekening na overlijden van de rekeninghouder ook van toepassing op (een) eventuele gemachtigde(n).
Deze gemachtigde(n) heeft/hebben direct na overlijden van de rekeninghouder dus geen toegang tot het tegoed. De blokkering kan ook in dit geval worden opgeheven door het overleggen van een overlijdensakte of verklaring van erfrecht. Daarna kan de gemachtigde weer geld opnemen. Afhankelijk van de relatie van de gemachtigde tot de overleden en/of wat de nabestaanden besluiten met het spaartegoed te doen, zou de gemachtigde aanspraak kunnen maken op het spaartegoed.
Als de rekening op twee namen staat en een van rekeninghouders overlijdt, dan houdt de overlevende mederekeninghouder toegang tot het geld op de bankrekening. Dit scenario is niet van toepassing op Raisin-rekeningen, omdat een Raisin-rekening altijd op één naam staat.
Zoals hierboven beschreven, blokkeert de bank een rekening als de rekeninghouder komt te overlijden. De bank moet eerst kunnen vaststellen wie er recht heeft op het tegoed op de rekening voordat het geld kan vrijgeven. De vaststellen van de erfgenamen doet de bank niet zelf; in het geval van een testament, wordt dit gedaan door een executeur testamentair. Deze is benoemd door de testamenthouder en staat vermeld in het testament.
Als de bank de verklaring van erfrecht heeft ontvangen, kan deze overgaan tot het deblokkeren van de rekening en het eventueel overboeken van het spaartegoed naar de erfgename(n).
Wanneer er geen testament is, dienen de erfgenamen de verdeling van de erfenis zelf af te handelen. Zoals ook hierboven vermeld, is in bepaalde gevallen het overleggen van een overlijdensakte voldoende om de spaarrekening vrij te geven.
Bij spaardeposito’s staat een bedrag voor een bepaalde termijn vast en kan het tegoed in de meeste gevallen tussentijds niet worden opgenomen. Bij overlijden van de rekeninghouder maken de meeste banken een uitzondering op deze regel.
Ook in het geval van een beleggingsrekening (bijvoorbeeld voor aandelen of obligaties) wordt de rekening geblokkeerd als de rekeninghouder overlijdt. De nabestaande(n) dienen een verklaring van erfrecht of een verklaring van executele te overleggen om toegang te krijgen tot de aandelen of obligaties met bijvoorbeeld als doel te kunnen verkopen.
Nabestaanden kunnen bij het digitale loket Slapende tegoeden, een initiatief van de Vereniging van Banken, nagaan of de overledene (andere) betaal-, spaar- en/of effectenrekeningen had die niet bij hun bekend zijn. Denk hierbij ook aan spaarrekeningen in het buitenland. Ook hierbij is het overleggen van een verklaring van erfrecht noodzakelijk voor toegang tot deze tegoeden.
Hoeveel geld je belastingvrij mag erven in 2024, is afhankelijk van jouw relatie tot de overledene. Als je echtgenoot, geregistreerd of samenwonend partner overlijdt, mag je € 795.156 belastingvrij erven. Als je een (klein)kind, pleegkind of stiefkind bent ligt de vrijstelling van erfbelasting op een grens van € 25.187. Een achterkleinkind mag € 2658 belastingvrij erven.
Bij overlijden van de rekeninghouder blokkeert de bank de rekening. Dit betekent dat eventuele gemachtigden geen toegang hebben tot het tegoed totdat de blokkade is opgeheven. De bank kan het tegoed vrijgeven bij overleg van een overlijdensakte of verklaring van erfrecht. De machtiging ligt dan bij de erfgenamen en die bepalen wat er met eventuele machtigingen van niet-erfgenamen gebeurt.
Een verklaring van erfrecht is een notariële akte waarin staat of er een testament is, wie de erfgenamen zijn en wie van de erfgenamen de bevoegdheid heeft om de afwikkeling van de nalatenschap te regelen.
Zodra een geblokkeerde rekening van een overledene wordt vrijgegeven, wordt deze een ervenrekening genoemd. De executeur heeft doorgaans 18 maanden de tijd om de erfenis, inclusief het tegoed op de ervenrekening, af te handelen. Afhankelijk van de bank, kunnen nabestaanden gedurende 12 tot 18 maanden lang bedragen overmaken via de ervenrekening en bedragen ontvangen, zoals bijvoorbeeld de belastingteruggave van de Belastingdienst- voordat de ervenrekening wordt gesloten.
Bij Raisin spaar je bij 40+ partnerbanken in Europa. De rentes zijn hier veel hoger dan bij de Nederlandse grootbanken, waardoor je spaargeld aanzienlijk meer oplevert. Op dit moment krijg je rentes tot wel 3,75% per jaar. Net als in Nederland, is je spaargeld ook bij deze banken veilig onder het depositogarantiestelsel.