Wat doen Nederlanders met een financiële meevaller?

Terughoudendheid met uitgaven overheerst

Nederlanders blijken voorzichtig met het uitgeven van een financiële meevaller. Gemiddeld wordt 34% van een extra maandinkomen direct besteed; de rest wordt gespaard of gebruikt om schulden af te lossen. 

Slechts 5% van de Nederlanders geeft het volledige bedrag meteen uit, terwijl 18% helemaal niets besteedt. Deze terughoudendheid heeft direct invloed op de Nederlandse economie, want consumentenuitgaven vormen zo’n 60% van het Nederlandse bbp.

Verschillen tussen groepen: inkomen, spaargeld en leeftijd

Het CPB-onderzoek laat zien dat er wel verschillen zijn tussen groepen huishoudens, maar die zijn kleiner dan je misschien verwacht:

• Huishoudens met een laag inkomen of weinig spaargeld besteden relatief meer van een meevaller dan welvarender huishoudens, die het geld vaker sparen.

• Mensen met schulden lossen liever eerst af, waardoor hun directe uitgaven lager uitvallen. Op termijn ontstaat hierdoor juist meer ruimte voor consumptie.

• Gepensioneerden geven gemiddeld iets meer uit dan werkenden.

• Huurders besteden iets meer dan huiseigenaren, en gescheiden personen of weduwen/weduwnaars reageren sterker in hun consumptiegedrag.

Persoonlijke doelen en onzekerheid bepalend

Of een meevaller wordt uitgegeven, hangt sterk af van persoonlijke omstandigheden. Wie spaart voor een huis, zal minder snel extra geld uitgeven dan iemand die spaart voor een vakantie. 

Het CPB benadrukt dat persoonlijke voorkeuren, doelen en verwachtingen minstens zo belangrijk zijn als het inkomen of vermogen.

Macro-economische impact: vooral bij negatieve schokken

Op het eerste gezicht lijken de verschillen tussen groepen huishoudens beperkt als het gaat om de macro-economische impact. De totale consumptie reageert vergelijkbaar, of het extra geld nu bij lage of hoge inkomens terechtkomt. 

Wel verwacht het CPB dat negatieve inkomensschokken (zoals baanverlies) grotere verschillen veroorzaken, omdat vooral lage inkomens dan snel hun uitgaven moeten terugschroeven.

• Lees ook: Sparen of uitgeven: wat doen Nederlanders in 2025?